Relational, Cultural, Cognitive, and Affective Predictors of Prosocial Behaviors [Olumlu Sosyal Davranışların İlişkisel, Kültürel, Bilişsel ve Duyuşsal Bazı Değişkenlerle İlişkisi]

Authors

Asiye Kumru, Ozyegin UniversityFollow
Carolyn P. Edwards, University of Nebraska-LincolnFollow
Gustavo Carlo, University of MissouriFollow

Date of this Version

2004

Citation

Kumru, A., Carlo, G., & Edwards, C.P. (2004) Olumlu Sosyal Davranışların İlişkisel, Kültürel, Bilişsel ve Duyuşsal Bazı Değişkenlerle İlişkisi Türk Psikoloji Dergisi, 19 (54), 109-125.

Comments

Article is in Turkish

Abstract

This research examined age group and gender differences in adolescent prosocial acts and the associations between these behaviors and peer and parent attachments, collectivistic values, prosocial moral reasoning, perspective taking, and empathy. In this study 550 adolescents (300 boys, 250 girls) from middle and high schools, and college with ages ranging 11-21.5 years (M=15.07, SD=2.50) were recruited from Ankara, Turkey. Results indicate that adolescents displayed compliant prosocial behavior most followed by emotional, anonymous, altruistic, and public prosocial acts. MANOVA analyses revealed that younger adolescents displayed more public and emotional prosocial acts while older adolescents showed more altruistic and anonymous behaviors boys were more likely to display public prosocial behavior, while girls were more likely to report emotional, compliant, and anonymous prosocial acts. Age and gender interactions for public and emotional behaviors were found. Finally, hierarchical regression analyses showed that public prosocial acts were predicted by peer attachment (negatively) and collectivistic values. Peer attachment, parent attachment (negatively), collectivistic values, and prosocial moral reasoning significantly predicted emotional prosocial behavior, but collectivistic values and prosocial moral reasoning negatively predicted altruistic behavior. Finally, peer attachment, collectivistic values, prosocial moral reasoning, and perspective taking positively predicted both compliant and anonymous prosocial acts.

Bu araştırmada ergenlik dönemindeki gençlerin olumlu sosyal davranışlarında yaş grubu ve cinsiyet farklılıkları ile bu davranışların anne-baba ve akran bağlılıkları, toplulukçu değerler, olumlu sosyal davranışla ilgili ahlaki muhakeme, empati ve başkalarının bakış açısını alma de¤işkenleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, yaşları 11-21.5 (Ort. = 15.07, S = 2.50) arasında olan Ankara merkez ilindeki ilköğretim, lise ve üniversitelerden toplam 550 öğrenci (300 erkek, 250 kız) oluşturmaktadır. Bulgular ergenlerin en çok itaatkar ve en az kamusal olumlu sosyal davranış sergilediklerini göstermiştir. MANOVA bulguları, küçük yaşlardaki ergenlerin daha çok kamusal ve itaatkar büyük yaşlardaki ergenlerin ise daha çok özgeci ve gizli olumlu sosyal davranış sergilediklerini; erkeklerin daha çok kamusal, kızların ise daha çok duygusal, itaatkar ve gizli olumlu sosyal davranış gösterme e¤iliminde olduklarını ortaya koymuştur. Ayrıca kamusal ve duygusal olumlu sosyal davranışlarda yaş ve cinsiyet ortak etkisi anlamlı bulunmuştur. Son olarak yapılan çoklu hiyerarşik regresyon analizleri kamusal olumlu sosyal davranışı akran bağlılığı (negatif yönde) ve toplulukçu de¤erlerin, duygusal olumlu sosyal davranışı anne-baba (negatif yönde) ve akran bağlılığı, toplulukçu değerler ve empatinin; özgeci olumlu davranışı toplulukçu değerler ve empatinin (ikisi de negatif yönde); itaatkar ve gizli olumlu sosyal davranışları akran bağlılığı, toplulukçu değerler, ahlaki muhakeme ve başkalarının bakış açısınıalmanın manidar olarak yordadığı bulunmuştur.